Kampania multimedialna do realizacji w czasie ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa.
Depresja – widzę, rozumiem, pomagam
Zakres merytoryczny materiałów
Niebezpieczna – ponieważ może trwać bardzo długo, a mimo to może nie być rozpoznana przez bliskie osoby.
Lekceważona – bo sygnały, które widzimy, łatwiej można uzasadnić młodzieńczym buntem, niechęcią do nauki czy zaburzeniami zachowania, które przecież mają różnorakie podłoże.
Depresja – poważna choroba, która może dotknąć każdego, niezależnie od tego, jak bardzo dobra może wydawać się jego sytuacja rodzinna czy materialna z zewnątrz. Tym samym rzadko zdarza nam się myśleć o 11- letnim dziecku w kontekście depresji.
Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zaburzenia depresyjne dotykają 2% dzieci w młodszych klasach szkoły podstawowej i nawet 8% nastolatków. Te dane to przypadki potwierdzone. Natomiast nie wiadomo, jak wielu młodych ludzi przeżywa depresję, a nie ma diagnozy.
Nasza nowa kampania porusza trudny temat depresji oraz odpowiada na niepokojące doniesienia o tym, jak bardzo choroba ta nasila się w związku z izolacją w czasie pandemii.
W obliczu nowych realiów pracy i nauki ważne jest, abyśmy pozytywnie myśleli na temat powrotu do normalności oraz dbali o nasze zdrowie psychiczne i fizyczne.
Dla dzieci i młodzieży, ich rodziców oraz nauczycieli przygotowaliśmy materiały, które pomogą rozpoznać objawy depresji, podpowiedzą, do kogo zwrócić się o pomoc i gdzie szukać wsparcia.
Po pierwsze uświadamiamy rodzicom, że w większości przypadków dzieci nie są w stanie zadbać o siebie same – nie przyjdą do rodziców i nie powiedzą, że dotknęła ich depresja. Będą natomiast demonstrować problem poprzez różne, bardzo często nieoczywiste zachowania.
Pokazujemy więc rodzicom, na jakie sygnały powinni zwrócić uwagę, co powinno ich zaniepokoić i czego absolutnie nie powinni lekceważyć. Tłumaczymy, jak bardzo ważne jest to, by być czujnym, szczególnie w trudnych dla dziecka sytuacjach, i w porę zauważyć niepokojące sygnały.
Wszystkie niepokojące objawy sprawiają, że dziecku trudno jest zmagać się z codziennością. Aby sobie pomóc, może zacząć szukać sposobu na to, by zagłuszyć złe samopoczucie, osamotnienie, brak akceptacji w grupie czy brak poczucia wsparcia ze strony rodziców. Tym sposobem na zapomnienie i chwilową ulgę mogą okazać się narkotyki, dopalacze, alkohol czy inne zachowania, które nazywamy ryzykownymi.
Wyjaśniamy, czym są czynniki chroniące i dlaczego problemów emocjonalnych dziecka nie da się rozpatrywać w oderwaniu od całości funkcjonowania rodziny.
Tak samo jak we wszystkich naszych kampaniach duży nacisk kładziemy na świadomość, że jeżeli dziecko ma bezpieczną i trwałą więź z rodzicem, to ma zdecydowanie większe szanse na tworzenie zdrowych i satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi.
Podpowiadamy, jak rozmawiać z dzieckiem, by być dla niego partnerem, by chciało przyjść do nas ze swoimi problemami. Proponujemy wspierające komunikaty, podsuwamy konkretne wskazówki, jak okazać dziecku uwagę i szacunek dla jego zdania.
Zwracamy uwagę rodziców na to, że nawet największe zaangażowanie z ich strony i najszczersza rozmowa mogą okazać się niewystarczające i absolutnie niezbędna będzie fachowa pomoc. Podajemy informacje, gdzie takiej pomocy szukać, do kogo zwrócić się o wsparcie.
Uświadamiamy, że to, czego potrzebuje dziecko chore na depresję, to zaangażowanie w szukanie pomocy u profesjonalisty, współpraca w czasie trwania leczenia oraz okazywanie miłości, troski i wsparcia.
Materiał dla dzieci i młodzieży opracowany jest odpowiednio dla różnych grup wiekowych.
Zawiera wiele wartościowych informacji w bardzo zróżnicowanej formie: audycji dźwiękowych, e-ulotek, e-booka oraz kart aktywności, które pozwolą na lepsze poznanie siebie oraz na rozwój różnych, cennych umiejętności. Przygotowaliśmy je w taki sposób, by dziecko mogło pracować samodzielnie lub aby mogło zaangażować wybrane osoby z rodziny – to dobra inwestycja w budowanie relacji.
Dla nauczycieli przygotowaliśmy materiały zawierające wiele informacji oczywistych i nieoczywistych, które mogą okazać się pomocne przy rozpoznawaniu objawów depresji u wychowanków.
Zachęcamy do działań profilaktycznych, które koncentrują się na wzmacnianiu mocnych stron uczniów i wszelkich zasobów indywidualnych i środowiskowych, na które nauczyciele mogą mieć korzystny wpływ.
Scenariusze zajęć lekcyjnych mają charakter pozytywnej profilaktyki uniwersalnej i są adresowane do wszystkich dzieci.
Główne cele, który przyświecały twórcom, to:
-
uświadomić młodym ludziom, jak wiele rzeczy mogą zrobić sami, aby zadbać o swoje dobre samopoczucie oraz zdrowie psychiczne i fizyczne,
-
ćwiczyć umiejętności, które pozwolą na coraz lepsze radzenie sobie w życiu,
-
zaznajomić ich z technikami radzenia sobie ze stresem, z konfliktami i z presją rywalizacji,
-
wzmacniać samoocenę i świadomość siebie,
-
dać poczucie, że my, dorośli, wspieramy ich na każdym etapie życia.
Literatura:
Iwona Grzegorzewska, Ewa Pisula, Aneta R. Borkowska, Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży w: Lidia Cierpiałkowska, Helena Sęk, Psychologia kliniczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
James N. Butcher, Jill M. Hooley, Susan Mineka, Psychologia zaburzeń DSM-5
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2017.
Naar-King Sylvie, Suarez Mariann, Wywiad motywujący z młodzieżą i młodymi dorosłymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
Grzegorz Iniewicz, Małgorzata Stachel, Depresja i samobójstwa w: Władysława Pilecka, Psychologia zdrowia dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
Danuta Borecka-Biernat (red. nauk.), Zaburzenia w zachowaniu dzieci i młodzieży w kontekście trudnych sytuacji szkolnych i pozaszkolnych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011.
Louise Hayes, W pułapce myśli - dla nastolatków. Jak skutecznie poradzić sobie z depresją, stresem i lękiem, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2019.
Joanna Chatizow, Depresja i samobójstwa dzieci i młodzieży. Żyć, nie umierać – poradnik dla rodziców i nauczycieli, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2018.
Strony internetowe:
www.forumprzeciwdepresji.pl
www.who.int
www.wyleczdepresje.pl
www.twarzedepresji.pl
www.zobaczjestem.pl
www.madraochrona.pl